RENAL VE ÜRİNER SİSTEM ULTRASONU
Üriner sistem her iki böbrek, her iki böbrekten mesaneye giden iki idrar kanalı, mesane ve mesaneden idrarı dışarı atmaya yarayan kanaldan oluşan bir sistemdir. Böbrek taşları ve idrar yolu enfeksiyonları bu sistemin en sık hastalıklarıdır. Böbrek taşları böbrek içinde kalabileceği gibi idrar kanalı içerisini de düşebilir. Eğer taş idrar kanalına düşerse tıkanıklığa ve enfeksiyona ola açarak ciddi ağrı sebebi olur. Hastalar ani başlayan yan ağrısı ile başvururlar. Bu durumda taşı, taşın yerini, böbrek ve idrar kanallarındaki tıkanıklığı, enfeksiyon bulgularını değerlendirmek için ultrason incelemesi ilk tercihtir.
Böbrek ve mesaneden gelişen tümöral kitleler ultrason ve renkli doppler ultrason ile kolaylıkla saptanabilir. Renkli doppler inceleme ile olası kitlenin kanlanmasına bakılarak tanı açısından yardımcı olunabilir. Bu durumlarda ultrason eşliğinde böbrek kitlelerinden biyopsi yapılabilir.
Bu sistemin bir diğer önemli organı prostattır. Prostat erkeklerde mesanenin en alt kısımında çıkış kanalının etrafında dairesel yerleşimli bir organdır. Genellikle yaş ile birlikte büyürler. Bu büyüme ultrason ile volüm hesaplayarak saptanır. Prostattan gelişen kitleler karın ön duvarından bakılarak ya da endokaviter prob ile makattan girilerek saptanabilir.
Anne karnındaki bebeklerde ve yenidoğan döneminde bebeklerinin böbrek kanallarında genişlemeler saptanabilir. Bu durumda bebeğin belli aralıklarla kanal genişlemeleri kontrol edilir. Çok ilerlerse cerrahi olarak müdahale edilebilir. Bu durumun en sık sebepleri vezikoüreteral reflü ve postüretral valfdir.
Hipertansiyonlu hastalarda saptanabilen en sık sebeplerden birisi böbrek damarlarındaki daralmalar ya da düzensizliklerdir. Bu durum renal renkli doppler inceleme ile kolaylıkla saptanır ve tedavi planlanabilir.
Her hangi bir nedenle böbrek ve idrar kanallarında ciddi tıkanıklık ve genişleme olan hastalarda böbrek fonsiyonlarını bozmamak için ultrason eşliğinde peruktan nefrostomi dediğimiz işlem ile böbrek içerisine katater yerleştirilir ve bu katater aracılığı ile idrar drenajı dışarıya yapılabilir.